Những điều cha mẹ cần biết để không ngăn cản con thành công
Ứng cứu quá nhanh khi trẻ gặp rắc rối, không để trẻ trải nghiệm các nguy cơ... chính là bạn đang tước mất cơ hội thành công của con sau này.
Trong quá trình nghiên cứu, tiến sĩ Tim Elmore, chuyên gia về sự lãnh đạo, tác giả của nhiều cuốn sách tâm lý bán chạy phát hiện ra vài sai lầm lớn mà cha mẹ thường mắc phải khi nuôi dạy con cái, làm giảm sự tự tin của con khi còn nhỏ và hạn chế cơ hội thành công của con khi trưởng thành.
Để giúp bạn tránh được những sai lầm khi nuôi dạy con, Bright Side đã ghi chép lại những phát hiện của Tim Elmore dưới đây:
1. Không để trẻ trải nghiệm các nguy cơ
Thế giới chúng ta đang sống có rất nhiều mối nguy hiểm, chúng ta nỗ lực làm mọi thứ để bảo vệ con, bảo vệ quá đến mức cách ly con khỏi các điều kiện không tốt cho sức khỏe, nên không tạo được cho con sức đề kháng. Một đứa trẻ không chơi ở ngoài trời, chưa từng trải nghiệm việc sứt da nơi đầu gối thường có nhiều nỗi e sợ khi trưởng thành. Trẻ cần vài lần ngã để hiểu rằng điều đó là bình thường, thanh thiếu niên cần chia tay bạn trai/gái để biết trân trọng tình cảm trưởng thành phải có ở một tình yêu lâu dài.
2. Ứng cứu trẻ quá nhanh
Thế hệ trẻ hôm nay không phát triển được một số kỹ năng mà thế hệ trẻ cách đây 30 năm làm được bởi vì người lớn đã quá lo lắng cho các vấn đề của con mình. Khi ứng cứu con quá nhanh trước những rắc rối là chúng ta đã tước của con nhu cầu tự mình phân tích và giải quyết vấn đề. Ứng cứu con quá nhanh chỉ có giá trị ngắn hạn và không thể giúp con tự trang bị cho mình kỹ năng lãnh đạo. Không sớm thì muộn, trẻ sẽ quen được người khác cứu giúp, khiến chúng trở thành những người lớn thiếu khả năng tự quyết sau này.
3. Dễ dàng say sưa với thành tích của trẻ
Điểm số ở một lớp tiểu học đa số là 8, 9, 10. Trong một trận đấu thể thao của trẻ, tất cả đều là người chiến thắng. Nghiên cứu chỉ ra rằng phương pháp "ai cũng chiến thắng" này có thể gây ra những hậu quả ngoài ý muốn. Bọn trẻ cuối cùng đã nhận ra chỉ có bố mẹ nghĩ rằng chúng tài giỏi còn không ai khen chúng cả. Chúng bắt đầu nghi ngờ tính khách quan của cha mẹ. Khi chúng ta khen ngợi quá dễ dàng và coi thường những hành vi kém cỏi, bọn trẻ dần học được cách nói dối, lừa dối và trốn tránh khó khăn, chúng không được tạo điều kiện để đối mặt với khó khăn.
4. Nuông chiều con bằng vật chất
Con bạn không nhất thiết phải yêu bạn mọi giây phút. Trẻ có thể vượt qua được sự thất vọng nhưng không vượt qua được hậu quả của việc được nuông chiều. Bạn cần biết nói "Không”, Không phải bây giờ", để chúng phải tự phấn đấu cho những gì chúng muốn có. Là cha mẹ, chúng ta có xu hướng cho con những gì chúng muốn, đặc biệt khi thưởng cho con. Như thế, bạn đã bỏ lỡ cơ hội để chỉ cho con thấy thành công phụ thuộc vào hành động. Hãy cẩn thận khi dạy trẻ rằng nếu con làm việc a,b,c sẽ được thưởng x,y,z gì đó. Nếu mối quan hệ bố/mẹ - con dựa trên những phần thưởng vật chất, trẻ sẽ không được trải nghiệm tình yêu vô điều kiện hay nỗ lực nội tại.
5. Không chia sẻ với con những sai lầm trong quá khứ của mình
Những thanh thiếu niên phát triển tốt luôn muốn tìm hiểu và tự mình thử nghiệm mọi thứ. Là cha mẹ, chúng ta phải tạo điều kiện và giúp con tìm hiểu thế giới xung quanh. Hãy chia sẻ với con những sai lầm bạn đã mắc phải khi bằng tuổi con để giúp con học được cách lựa chọn đúng (tránh những “bài học” tiêu cực như hút thuốc, uống rượu, ma túy...). Ngoài ra, trẻ cũng cần phải chuẩn bị cho việc đối mặt với sai lầm và hậu quả do quyết định của mình. Hãy chia sẻ với con bạn đã cảm thấy như thế nào khi trải qua tình cảnh tương tự, điều gì đã khiến bạn hành động như thế và bài học bạn rút ra được là gì. Cha mẹ không chỉ ảnh hưởng đến trẻ mà phải có ảnh hưởng tốt nhất.
6. Nhầm lẫn về trí thông minh của trẻ
Trí tuệ thường được sử dụng như một phép đo sự trưởng thành của trẻ và kết quả là cha mẹ thường nghĩ rằng trẻ thông minh là đã đủ để bước ra thế giới. Điều này không đúng. Ví dụ, một số ngôi sao tài năng vẫn bị dính vào những scandal. Chỉ vì đứa trẻ có một năng khiếu nào đó, đừng nghĩ rằng trẻ có tài năng ở mọi lĩnh vực. Nếu bạn không biết khi nào có thể trao cho con quyền tự do làm một việc gì đó, hãy quan sát những đứa trẻ khác cùng tầm tuổi với con bạn. Nếu những đứa trẻ này tự làm cho mình nhiều hơn con bạn có thể làm cho bé, tức là bạn đang trì hoãn khả năng độc lập của con bạn.
7. Nói không đi đôi với làm
Là cha mẹ, trách nhiệm của chúng ta phải là phải sống như đúng hình mẫu mà chúng ta muốn trẻ trở thành. Chúng ta phải giúp trẻ sống có cá tính, đáng tin cậy và có trách nhiệm với lời nói và hành động của mình. Là người đứng đầu trong nhà, bạn hãy bắt đầu bằng việc chỉ nói những lời chân thật. Hãy xem lại bạn trong những tình huống lựa chọn mang tính đạo đức dù nhỏ, dù người khác không chú ý, nhưng con bạn sẽ chú ý. Ví dụ, nếu bạn không vượt đèn đỏ, bé sẽ biết mình cũng không được vượt đèn đỏ. Nếu bạn nói không đi đôi với làm sẽ khiến trẻ lớn lên trở thành người không biết giữ chữ tín.
Trong quá trình nghiên cứu, tiến sĩ Tim Elmore, chuyên gia về sự lãnh đạo, tác giả của nhiều cuốn sách tâm lý bán chạy phát hiện ra vài sai lầm lớn mà cha mẹ thường mắc phải khi nuôi dạy con cái, làm giảm sự tự tin của con khi còn nhỏ và hạn chế cơ hội thành công của con khi trưởng thành.
Hãy cho trẻ chơi ngoài trời để tăng sức đề kháng và lòng dũng cảm. Ảnh: yummymummyclub.
Để giúp bạn tránh được những sai lầm khi nuôi dạy con, Bright Side đã ghi chép lại những phát hiện của Tim Elmore dưới đây:
1. Không để trẻ trải nghiệm các nguy cơ
Thế giới chúng ta đang sống có rất nhiều mối nguy hiểm, chúng ta nỗ lực làm mọi thứ để bảo vệ con, bảo vệ quá đến mức cách ly con khỏi các điều kiện không tốt cho sức khỏe, nên không tạo được cho con sức đề kháng. Một đứa trẻ không chơi ở ngoài trời, chưa từng trải nghiệm việc sứt da nơi đầu gối thường có nhiều nỗi e sợ khi trưởng thành. Trẻ cần vài lần ngã để hiểu rằng điều đó là bình thường, thanh thiếu niên cần chia tay bạn trai/gái để biết trân trọng tình cảm trưởng thành phải có ở một tình yêu lâu dài.
2. Ứng cứu trẻ quá nhanh
Thế hệ trẻ hôm nay không phát triển được một số kỹ năng mà thế hệ trẻ cách đây 30 năm làm được bởi vì người lớn đã quá lo lắng cho các vấn đề của con mình. Khi ứng cứu con quá nhanh trước những rắc rối là chúng ta đã tước của con nhu cầu tự mình phân tích và giải quyết vấn đề. Ứng cứu con quá nhanh chỉ có giá trị ngắn hạn và không thể giúp con tự trang bị cho mình kỹ năng lãnh đạo. Không sớm thì muộn, trẻ sẽ quen được người khác cứu giúp, khiến chúng trở thành những người lớn thiếu khả năng tự quyết sau này.
3. Dễ dàng say sưa với thành tích của trẻ
Điểm số ở một lớp tiểu học đa số là 8, 9, 10. Trong một trận đấu thể thao của trẻ, tất cả đều là người chiến thắng. Nghiên cứu chỉ ra rằng phương pháp "ai cũng chiến thắng" này có thể gây ra những hậu quả ngoài ý muốn. Bọn trẻ cuối cùng đã nhận ra chỉ có bố mẹ nghĩ rằng chúng tài giỏi còn không ai khen chúng cả. Chúng bắt đầu nghi ngờ tính khách quan của cha mẹ. Khi chúng ta khen ngợi quá dễ dàng và coi thường những hành vi kém cỏi, bọn trẻ dần học được cách nói dối, lừa dối và trốn tránh khó khăn, chúng không được tạo điều kiện để đối mặt với khó khăn.
4. Nuông chiều con bằng vật chất
Con bạn không nhất thiết phải yêu bạn mọi giây phút. Trẻ có thể vượt qua được sự thất vọng nhưng không vượt qua được hậu quả của việc được nuông chiều. Bạn cần biết nói "Không”, Không phải bây giờ", để chúng phải tự phấn đấu cho những gì chúng muốn có. Là cha mẹ, chúng ta có xu hướng cho con những gì chúng muốn, đặc biệt khi thưởng cho con. Như thế, bạn đã bỏ lỡ cơ hội để chỉ cho con thấy thành công phụ thuộc vào hành động. Hãy cẩn thận khi dạy trẻ rằng nếu con làm việc a,b,c sẽ được thưởng x,y,z gì đó. Nếu mối quan hệ bố/mẹ - con dựa trên những phần thưởng vật chất, trẻ sẽ không được trải nghiệm tình yêu vô điều kiện hay nỗ lực nội tại.
5. Không chia sẻ với con những sai lầm trong quá khứ của mình
Những thanh thiếu niên phát triển tốt luôn muốn tìm hiểu và tự mình thử nghiệm mọi thứ. Là cha mẹ, chúng ta phải tạo điều kiện và giúp con tìm hiểu thế giới xung quanh. Hãy chia sẻ với con những sai lầm bạn đã mắc phải khi bằng tuổi con để giúp con học được cách lựa chọn đúng (tránh những “bài học” tiêu cực như hút thuốc, uống rượu, ma túy...). Ngoài ra, trẻ cũng cần phải chuẩn bị cho việc đối mặt với sai lầm và hậu quả do quyết định của mình. Hãy chia sẻ với con bạn đã cảm thấy như thế nào khi trải qua tình cảnh tương tự, điều gì đã khiến bạn hành động như thế và bài học bạn rút ra được là gì. Cha mẹ không chỉ ảnh hưởng đến trẻ mà phải có ảnh hưởng tốt nhất.
6. Nhầm lẫn về trí thông minh của trẻ
Trí tuệ thường được sử dụng như một phép đo sự trưởng thành của trẻ và kết quả là cha mẹ thường nghĩ rằng trẻ thông minh là đã đủ để bước ra thế giới. Điều này không đúng. Ví dụ, một số ngôi sao tài năng vẫn bị dính vào những scandal. Chỉ vì đứa trẻ có một năng khiếu nào đó, đừng nghĩ rằng trẻ có tài năng ở mọi lĩnh vực. Nếu bạn không biết khi nào có thể trao cho con quyền tự do làm một việc gì đó, hãy quan sát những đứa trẻ khác cùng tầm tuổi với con bạn. Nếu những đứa trẻ này tự làm cho mình nhiều hơn con bạn có thể làm cho bé, tức là bạn đang trì hoãn khả năng độc lập của con bạn.
7. Nói không đi đôi với làm
Là cha mẹ, trách nhiệm của chúng ta phải là phải sống như đúng hình mẫu mà chúng ta muốn trẻ trở thành. Chúng ta phải giúp trẻ sống có cá tính, đáng tin cậy và có trách nhiệm với lời nói và hành động của mình. Là người đứng đầu trong nhà, bạn hãy bắt đầu bằng việc chỉ nói những lời chân thật. Hãy xem lại bạn trong những tình huống lựa chọn mang tính đạo đức dù nhỏ, dù người khác không chú ý, nhưng con bạn sẽ chú ý. Ví dụ, nếu bạn không vượt đèn đỏ, bé sẽ biết mình cũng không được vượt đèn đỏ. Nếu bạn nói không đi đôi với làm sẽ khiến trẻ lớn lên trở thành người không biết giữ chữ tín.
Theo VNE
